همۀ ادعای مثبت‌اندیشان عبارت است از قابلیت بالای ذهن انسان در فرماندهی به کائنات و جاری‌سازی انرژی خود در آن. سپس کائنات به صورتی که در بخش نخست توضیح داده شد به هماهنگ ساختن خواسته‌های افراد اقدام می‌کند. در این فصل اصل ادعای مثبت‌اندیشان مورد نقد قرار می‌گیرد. چنین ادعایی بر دو رکن توانایی‌های بالای ذهن و قدرت برآورده سازی کائنات استوار بوده و هیچ رکن سوم دیگری در این میان وجود ندارد.
۱. پیش‌فرض نخست: نامحدود بودن توانایی‌های ذهن
این بخش مهم‌ترین پرسش پیرامون جریان مثبت‌اندیشی، در راستای میزان توانایی‌های ذهن انسان را می‌پردازد. ازاین‌جهت حائز اهمیت است.
مثبت‌اندیشان بر این باورند که ذهن علت تامه ایجاد و کشاندن اشیاء به‌سوی انسان است. تنها لازم است خواسته‌ها تصور شوند تا از کائنات به‌سوی فرد جذب شود. چنانچه گذشت آنان برای اثبات مدعای خود دلیلی اقامه نکرده‌اند اما برای بررسی تأثیر یا عدم تأثیر ذهن بر خارج و نیز صورت‌بندی بهتر بحث می‌توان پرسش‌هایی مطرح نمود.
- آیا انسان به‌صورت مستقیم و بدون استفاده از اعضای مادی قادر به تأثیرگذاری بر جهان خارج از خود است؟
- اگر پاسخ مثبت است کدام ساحتِ انسان عامل این تأثیرگذاری است؟ روح، خیال، ذهن و یا صرفا تکرار کلمات انگیزشی و زبانی؟
- میزان این تأثیرگذاری تا چه حد است؟
- چگونه می‌توان ثابت کرد که خلط میان تأثیرِ درونی با اثر خارجی روی نداده و آرامش درونی محصول تلقین و تکرار کلمات نبوده است؟
- کیفیت تأثیرگذاری چگونه است؟
پرسش‌های مطرح‌شده در ادامه و در حین نقد و بررسی پاسخ داده می‌شود. اکنون برخی از شواهد مثبت‌اندیشان در مورد توانایی‌های ذهن بیان می‌شود.
با این واقعیت که همه‌چیز از خودتان شروع می‌شود، می‌توانید صحبت کنید، فکر کنید، احساس کنید و هر چیزی را در وجودتان بیافرینید. شما یک موجود قدرتمند هستید و ذهن قدرتمندی دارید. شما قادر به آفرینش هر واقعیتی هستید که خودتان می‌خواهید.[۱]
همه‌چیز از ذهن شروع می‌شود. نهایت تلاشتان را بکنید تا در لحظه حضور داشته باشید. زمانی به موجودی قدرتمندتر تبدیل خواهید شد که باور کنید تجلی و ظهور به‌صورت ذاتی در شما نهاده شده است. مهم نیست چه‌کاری انجام دهید، واقعیت امر این است که بدون تجسم و تصویرسازی آن در ذهن، نمی‌توانید انجامش دهید.[۲]
عبارات مثبت‌اندیشان در مورد ذهن تا آنجایی است که به شفا و تولید دارو توسط ذهن منجر می‌شود.
ذهن انسان می‌تواند هر دارویی را که جسم بدان نیاز داشته باشد، خود در بدن تولید کند. با نوسازی ذهن می‌توان به بدنی سالم رسید. هر آنچه را که انسان می‌اندیشد، در بدنش نمود پیدا می‌کند.[۳]
نقد و بررسی
در ادامه به تحلیل و بررسی نقش ذهن و دامنه تأثیر آن پرداخته و نقد‌هایی وارد می‌شود. لازم به تذکر است که تنها با دقت و تفکیک ساحت‌های مختلف نفس می‌توان پرده از راز مثبت‌اندیشان برداشت.
یکم: عدم تأثیرگذاری نفس[۴] بر خارج به‌صورت مطلق
برخلاف آنچه مثبت‌اندیشان می‌پندارند هیچ انسانی به‌طور کامل و به‌صورت مطلق قادر بر تأثیرگذاری و تصرف بر خارج از خود نیست. برای نمونه هیچگاه با تصور حیات، مرگ دفع نشده و انسان از زندگی ابدی بهره‌مند نمیگردد.[۵] و یا هیچگاه با تصور تشنگی، مایعی به نام آب جذب نمی‌شود. هیچگاه با تصورِ غول و شانس، آن‌ها جذب نمی‌شوند چون مفاهیمی اعتباری و در خارج ناموجود هستند.
مضاف بر اینکه سخنی از اذن و اجازه الهی در آثار جریان مثبت‌اندیشی نیست و حتی نفوس عالیه و شریف که توضیح آن خواهد آمد هم بی اذن الهی و به‌طور مستقل توانایی تصرف در عالم را ندارند؛ بنابراین هیچ انسانی به‌طور مطلق و همیشگی قادر به تصرف در جهان هستی نیست و این مسئله ناشی از محدودیت ذاتی انسان است. درحالی‌که جریان مثبت‌اندیشی خواسته‌ها و توانایی‌های انسان را بی‌حدوحصر دانسته و هیچ مانعی در این رابطه نمی‌بیند.
ادامه دارد…
برگرفته از کتاب واکاوی جریان مثبت‌اندیشی؛ صص ۱۲۳-۱۲۶.
پاورقی:
[۱]. آیدل احمد؛ همین لحظه جذب کن؛ ص ۱۹.
[۲]. همان، ص ۲۴.
[۳]. کاترین پاندر؛ قانون شفا؛ ص ۱۴.
[۴]. نفس جوهری است که در مرتبه ذات کاملا مجرد و وجودِ تعلقی دارد و تعلقش در مقام فعل و انفعال است. جوهر ٌ مجرد ذاتا، متعلق بالماده فعلا. (ر.ک: سید کمال حیدری؛ شرح بدایه الحکمه؛ ج ۱، ص ۳۶۶).
[۵]. برخی رسانهها علت مرگ وین دایر از بزرگان جریان مثبت‌اندیشی را سرطان خونی حاد او ذکر کرده‌‍اند. از این جهت هیچگاه نمی‌توان مانع مرگ و یا برخی امور جبری شد.